De twaalf apostelen

Op onze eilandentocht zijn we aangekomen op Arran. Het meest oostelijke eiland van de Inner-Hebriden, ingeklemd tussen het schiereiland Kintyre en het vasteland. Je merkt het direct: Arran is veel minder eiland dan bijvoorbeeld Islay of Jura. Het ligt gewoonweg té dicht bij Glasgow. Er komen meer stadsmensen, het leven is er anoniemer, nog iets te gejaagd en toch is het een prachtige plek. Waarom? Het eiland noemt zichzelf in alle brochures een mini-Schotland, een dijk van een cliché, maar wel enigszins waar. Je kunt hier binnen een uur aan het strand zitten, een mysterieuze steencirkel bezoeken of stevig wandelen op een Glen. Op een dag kun je het eiland ‘ronden’. Een smalle weg gaat het hele eiland, afgezien van het noordelijkste puntje, over. Je vindt in Lochranza een beeldschone kasteelruïne, in het zuidelijke Kildonan een stoere vuurtoren en aan de westkant kom je langs de twaalf apostelen. Een rijtje van twaalf kleine spierwitte vissershuisjes. Niks bijzonders zou je denken, maar buiten het rijtje is er geen dorp, geen winkel, niks. In het groen, tegen de heuvel staan ze daar opeens. Ze lijken allemaal identiek, maar als je goed kijkt zijn alle bovenraampjes verschillend. Waarom bouwt men op deze plek huizen? Hoe zit dat? Nu zijn de meeste apostelen vakantiehuisjes, maar de huisjes zijn gebouwd als verbanningskrotten voor de lokale bevolking. In de 18e en 19e eeuw zijn de Hebriden eilanden letterlijk en figuurlijk schoongeveegd. De machtige lords wilde de vruchtbare en rijke grond gebruiken voor schapen en jacht, de lokale bewoners konden ze daar niet bij gebruiken. Wegwezen dus. De boeren en vissers werden verbannen, veel stapten (noodgedwongen) op de boot naar Amerika. De twaalf apostelen lieten ze links liggen, ze moesten niks hebben van de verplichte verhuizing. Sindsdien noemen de bewoners van Arran de huisjes de twaalf apostelen. Een rijtje spierwitte vissershuisjes aan de rand van mini-Schotland, maar niet allemaal identiek. Als je goed kijkt zijn alle bovenraampjes verschillend.